Nedim MENEKŞE - Lüleburgaz Görünüm Gazetesi

KÖY ENSTİTÜLERİNİN YARIM KALAN VEYA UYGULAMA OLANAĞI BULAMADIĞI PROJELERİ

Köy Enstitüler ile ilgili en çok sorulan ve cevabı aranan sorulardan birisi de “Köy Enstitüleri Kapanmasaydı Türkiye bu gün ne durumda olurdu? “ sorusu

Aslında bu sorunun, sağlıklı bir cevabına ulaşmak için bence Köy Enstitülerinin kısa süren ömürleri sırasında, başardıkları ile birlikte, planladıklarını, tasarladıklarını ama, önleri kesilerek uygulama olanağı bulamadıklarını da dikkate alarak bir değerlendirme yapmak bizi daha doğru sonuca ulaştıracaktır.

Köy Enstitülerinde gelecek için programlanan, uygulanmaya başlanan, kapatma dönemine girilmesiyle, Cumhuriyet düşmanları ve karanlık güçlerce durdurulan ve uygulamadan kaldırılan, hepsi biri birinden değerli projelerden bazıları şunlardır:

1-ON YILLIK ÖRETMEN YETİŞTİRME PROGRAMI;

Ülkenin eğitim problemini kökünden halletmek üzere bakanlıkça bir on yıllı öğretmen yetiştirme programı hazırlanmış ve yürürlüğe konulmuştu.

Ülkenin on yıl sonrası da düşünülerek büyük araştırma ve emek sonrası hazırlanan bu programa göre, 1946/1947 öğretim yılında, dört yeni Köy Enstitüsü daha açılarak sayıları 24’e çıkarılacaktı. Bu programdan sonra sadece Van Ernis’de 1946-1947 öğretim yılında bir enstitü açılabildi 30 eğitmenle öğretime başladı, diğerleri hayata geçirilmedi

Açılacaklarla birlikte sayıları 24’e ulaşacak Köy Enstitülerinde, 1946/1947 Öğretim yılı ile 1955/1966 Öğretim yılı arasındaki on yılda 37 955 öğretmen ve 7485 eğitmen yetiştirilerek, ülkenin eğitim problemi kökünden halledilmiş olacaktı.

Yetiştirilecek öğretmen ve Eğitmen sayıları Köy Enstitülerine göre şöyleydi;

Köy Enstitüsü Öğretmen Eğitmen

1-Kepirtepe 500 85

2-Arifiye 2 050 280

3-Savaştepe 1 450 150

4-Kızılçullu 1 000 115

5-Ortaklar 775 150

6-Çifteler 615 90

7-Gönen 600 90

8-Aksu 775 110

9-Hasanoğlan 2 150 260

10-Gölköy 1 625 385

11-İvriz 1 550 385

12-Pazarören 550 95

13-Pamukpınar 1 550 490

14-Akpınar 950 120

15-Düziçi 1050 265

16-Akçadağ 3150 260

17-Pulur 2 425 530

18-Beşikdüzü 1 400 225

19-Cılavuz 800 225

20-Dicle 1 550 635

21-Muş-Bingöl dol. 1 750 635

22-Siirt-Van dol. 1 550 635

23Akdeniz kıyısı 1 550 635

24-Karadeniz kıyısı 1 550 635

TOPLAM 37 955 7 485

Öğretim Yıllarına Göre Öğretmen Yetiştirme sayıları;

Öğretim Yılı ÖĞRETMEN EĞİTMEN

1946-47 Öğr yılı 2305 695

1947-48 Öğr yılı 3295 680

1948-49 Öğr yılı 4300 820

1949-50 Öğr yılı 5170 865

1950-51 Öğr yılı 6210 1045

1951-52 Öğr yılı 2750 1000

1952-53 Öğr yılı 2650 640

1953-54 Öğr yılı 2425 550

1954-55 Öğr yılı 2150 550

1955-56 Öğr yılı 1700 550

TOPLAM 37 955 7 485

Programdaki sayıların incelenmesinden anlaşılacağı gibi, yetiştirilecek öğretmen sayıları Köy Enstitüsü Bölgelerinin öğretmen gereksinimleri dikkate alınarak uzun incelemelerden sonra, titizlikle hazırlanmıştı. Örnek olarak;

On yılda Kepirtepe’de 500 öğretmen, 85 eğitmen, Pazarören’de 550 öğretmen 95 eğitmen yetiştirilirken Akçadağ’da 3150 öğretmen 260 eğitmen, Pulur’da 2 425 öğretmen, 530 eğitmen yetiştirilecekti

Ayrıca, 1951-1952 Öğretim yılından itibaren, Kepirtepe, Arifiye, Savaştepe, Kızılçullu, Ortaklar, Çifteler, Gönen, Aksu, Hasanoğlan, Pazarören, Akpınar Köy Enstitülerinde eğitmen yetiştirilmesine son verilecekti.

Köy Enstitülerini kapatanların ilk icraatı ülke yararına olan bu programın uygulanmasını ortadan kaldırmak olmuştur.