Ahmet GÜDÜCÜOĞLU - Lüleburgaz Görünüm Gazetesi

Doğamızın hızla kirlendiği tespiti, genelde herkes tarafından kabul edilen bir gerçektir. Fakat inanılan bu gerçeğe rağmen, işin uygulama safhasında yeterli yaptırımın olmadığını görüyoruz. Çevre felaketleri daha çok kar etmek uğruna artıyor ve daha da artacak gibi görünüyor. Dünyamızın, bu duyarsız çevre anlayışından dolayı geleceği umutsuzluklarla doludur. Küresel ısınma, genetiği değiştirilmiş organizmalar, enerji kaynaklarının azalması, çevre kirliliğinin artması gibi etmenler bizleri karamsarlığa itiyor. Sanayileşmiş toplumlarda birtakım gazlar, yerkürenin üzerini sararak sera etkisi yaratıyor ve bunun sonucunda gezegenimizin ısısını arttırıyor. Bu sera gazlarının artması sonucu yirmi birinci yüzyıl'ın sonuna kadar yerküre ortalama 1,4 ile 5,8 derece ısınacak. Bu ısı farkının iki dereceyi geçmesi çevre felaketlerine yol açacak. Deniz suları yükselecek, okyanus dibindeki akıntıların yönü değişecek, şiddetli kuraklık veya su baskınları görülecek, tabii sonuç olarak da gıda üretimi etkilenecek. Sıcaklık artışı yüzyılın sonunda 1.5 derece değil de 3.2 derece artarsa? Climate Central’daki bilim insanları, küresel ısınma üç dereceye ulaşırsa, deniz seviyesinin yükselmesi nedeniyle su altında kalacak bölgelerde yaşayan 275 milyon insanın göçe zorlanacağını söylüyorlar. Geleceğe daha sağlıklı bir çevre bırakabilmek bizlerin birinci görevidir.

Bu yapacağımız önlemlerden biriside yaşadığımız ortamda karbon ayak izini sağlıklı bir şekilde kontrol etmek olmalıdır. Karbon ayak izi birim karbondioksit cinsinden ölçülen, üretilen sera gazı miktarı açısından insan faaliyetlerinin çevreye verdiği zararın ölçüsüdür.

Karbon ayak izini azaltmak İçin bizlere düşen görevleri şöyle sıralayabiliriz;
1 - Enerji verimliliğini arttırmak: Verimlilik en az girdi ile en fazla çıktıyı sağlamaktır. Evlerimizdeki karbon salınımının en büyük kaynağı tükettiğimiz enerjidir. Bizler elimizdeki enerjiyi mümkün olduğunca verimli kullanabilirsek, hem giderlerimizden tasarruf etmiş olur, hem de çevreye verdiğimiz zarar azalır.

2 - Ağaç dikmek: Dikilen her ağaç yılda 12 kg karbondioksit emer. Ömrü boyunca ise 1 ton karbondioksiti bertaraf ederek doğanın en büyük koruyucularından olmaktadırlar

3 - Geri dönüşüme katkıda bulunmak: Çöplerinizi türlerine göre ayırarak geri dönüşüm kutularına bırakırsak, örneğin 1 ton kâğıdın geri dönüşümünden 36 ton, 1 ton alüminyumun geri dönüşümünden 13 ton karbondioksitin atmosfere salınmasını önleyebilirsiniz.
4 - Yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmak: Yenilenebilir enerji kullanarak karbondioksit emisyonlarının azaltılmasına büyük katkıda bulunabilirsiniz. Mesela evinizin çatısına güneş panelleri koyarak veya imkanınız varsa jeotermal enerjiden faydalanarak katkı sağlamaya başlayabilirsiniz.

5 - Karbon salımı düşük hizmet ve ürünlerin kullanımını tercih etmek: İhtiyaçlarınızda önceliğinizi daha yeşil ürünlerden yana kullanarak çevreye katkıda bulunabilirsiniz. Örneğin ihtiyacınız olan kağıdı geri dönüştürülmüş olanından, bilgisayar yazıcınızın kartuşunu geri dönüştürülebilir olandan ve de alacağınız plastik ürünleri geri dönüştürülebilir olanlardan tercih ederek veya alacağınız elektronik aletleri A Sınıfı olanlardan tercih ederek doğaya katkı sağlayabilirsiniz.
6 - Daha vejetaryen beslenmek: Kırmızı et kaynağı bir ineğin bir günde atmosfere saldığı metan gazı 0,23 kg civarıdır. Bunun karbondioksit karşılığı 4,83 kg. olup tükettiğimiz pişmemiş 1 kg sığır eti için doğaya 34,6 kg karbondioksit salınmaktadır.

7 - Ulaşımda toplu taşımayı tercih etmek: Şahsi aracınızla gittiğiniz km başına olan emisyonları toplu taşıma kullanarak %90’a varan oranda azaltmanız mümkün.

8 - Aracınızın lastik basıncını kontrol etmek: Düşük basınçlı lastiklerinizi olması gereken basınca ayarlatarak yakıt tüketiminizi azaltır ve bu sayede doğaya salınan karbondioksit miktarını azaltmış olursunuz.

9 - Aracınızı başkalarıyla paylaşmak: 4 kişilik aracınızla seyahat ederken sizin ile aynı yöne giden birileri mutlaka vardır. Onlarla aracınızı paylaşarak hem ulaşım masraflarınızı hem de çevreye en azından bir aracın daha vereceği zararı azaltmış olursunuz.

10 - Mümkün olduğunca kısa mesafelere yürüyerek veya bisiklet ile ulaşmak: Aracınızı kullanmak yerine yürüyerek veya bisiklete binerek kat ettiğiniz 1 km mesafe için 0,15 - 0,3 kg karbondioksitin doğaya salınmasını engellemiş olursunuz.

11 - Faturalarınızı e-posta üzerinden almak: Faturalarınız için harcanmayan kâğıtlar sayesinde ağaçları kesilmekten kurtarabilirsiniz.

12 - Uçak biletlerinizi mümkün olduğunca direk uçuş olarak seçin: Uçakların kalkış ve inişlerdeki mil başına yakıt tüketimlerini normal seyir durumunkinden çok daha yüksektir. Daha az yakıt, daha az salınan sera gazı demektir.

13 - Giysilerimizi mevsime uygun seçmek: Yazın daha ince giyinerek klimayı, kışın daha kalın giyinerek evinizdeki ısıtıcının daha az çalışmasını sağlayabilirsiniz. Böylece hem cebinize hem de doğaya fayda sağlamış olursunuz.

14 - Temiz yakıtları tercih edin: Yakın bir zamanda karşımıza çıkan elektrikli ve hibrid araçları fosil yakıtlı araçlarımızın yerine tercih etmenin zamanı geldi. Isınmak için de mümkünse yakıt tercihinizi doğalgazdan yana kullanın.

Ahmet Güdücüoğlu