İşçinin haftalık çalışma süresi 45 saatin altında ise belirlenen saatten 45 saat çalışmaya kadarki çalışma fazla sürelerle çalışma sayılır. Örneğin, İşçi ve işveren anlaştı ve haftada 30 saat çalışma yapıyor ancak işçi ilgili hafta 40 saat çalışma yaptı bu durumda 10 saat fazla süreli çalışma yapmış sayılır. Fazla çalışma ise haftalık 45 saati aşan çalışmalar olarak nitelendirilir. Fazla sürelerle çalışma ücreti saatlik ücretin yüzde 25 artırılmış hali, fazla çalışma ise yüzde 50 artırılmış hali ile ödenir.
İşçi yapmış olduğu fazla sürelerle veya fazla çalışmalara karşılık serbest zaman kullanmak istemesi halinde işveren serbest zaman kullandırmalıdır. Ancak bunun da şartları var.
- Fazla sürelerle çalışılan her bir saat için 1 saat 15 dakika, her bir saat fazla çalışma için 1 saat 30 dakika serbest zaman kullandırılır. Bu sürelerin ücreti ödenir, kesinti yapılmaz.
- İşçi serbest zaman kullandığına dair dilekçesini işverene yazılı sunmalıdır.
- İşveren serbest zaman kullanımı işçiye dayatamaz. İşçinin talep etmesi gerekir. Bu nedenle fazla mesai ödemek yerine işçi serbest zaman kullanımına zorlanamaz.
- Hak edilen serbest zaman 6 ay içinde kullanılması gerekir.
- İşveren serbest zamanın ne zaman kullanılacağını belirleyebilir. İşveren işçiden kullandığı her bir serbest zaman için formla belirtmeli hangi gün ve saatlerde kullandığı belirtilmelidir.
Serbest zaman işçinin çalıştığı günlerde verilmeli, işçinin tatili serbest zamana sayılamaz. Resmi tatil ve hafta tatili çalışmalarının ücretinin mutlaka ödenmesi gerekir. Serbest zaman kullandıramaz.İşçinin kullanmış olduğu serbest zamana ait belgelerin özlük dosyasında saklanması gerekir. İşçi serbest zaman talep etmiş ve işverende belirli tarihlerde kullanacağı belirtmiş ancak işçi bu izni kullanmadan işten ayrılırsa bu durumda fazla mesai ücretinin ödenmesi gerekirFazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma da serbest zaman kullanılabilmesi için işçinin saat hesaplaması haftalık yapılır. İşçinin serbest zaman kullanabilmesi için fazla sürelerle veya fazla çalışma yapması gerekir. Fazla süreler ve Fazla çalışma yapabilmesi için de işverenin mutlaka işçinin yazılı onayını alması gerekir. İşçinin kullanacağı serbest zamanlar, işçinin yıllık izin süresinden düşürülemez. Bu süreler kıdem süresinden sayılır.Serbest zaman formunda; Serbest zaman toplam hak edilen süre, serbest zamanın kullanılacağı tarih, serbest zamanın kullanılacağı saat aralığı, işçinin imzası gibi bilgilere yer verilmelidir.Örneğin; İşçi 10 saat fazla çalışma yaptı ise serbest zaman 10*1,5= 15 Saat, fazla sürelerle çalıştı ise 10*1,25= 12,50 Saat serbest zaman kullanır. Bu zamanı toplu olarak da kullanabildiği gibi, parça parça da kullanabilir.İşçi serbest zaman talebini zamlı ücreti tahakkuk edilmeden önce talep etmelidir. Örneğin Şubat ayında fazla mesai yapan işçi Şubat ayı bordrosu tahakkuk ettirilmeden bildirmelidir.
-OKURDAN GELENLER-
Soru: Bir yılda 270 saati aşan fazla çalışma yaptırılabilir mi? Cevap: İş Kanunu'nda bir yılda işçiye 270 saatten fazla çalışma yaptırılamayacağı hükme bağlanmıştır. Bu nedenle işçinin bir yılda en fazla 270 saat fazla çalışma yapması gerekir. Ancak bu sürenin işçinin onayı ile aşılması halinde herhangi bir cezai müeyyide öngörülmemiştir. Bu nedenle işçinin 270 saati aşan çalışmaları varsa bu süreler içinde ayrıca ücretinin ödenmesi gerekir. Soru: Evlilik izninde hafta tatilleri sayılır mı? Cevap: Evlilik izni özel sektör çalışanları için 3 gündür. Bu süre hesaplanırken iş günü değil takvim günü esas alınır. Örneğin işçinin Cuma günü evlilik iznine çıktığını varsayarsak işçinin pazartesi günü işbaşı yapması gerekir. Ancak işveren isterse iş günü olarak da işçiye izin verebilir.
Comentarios