2025 yılı bütçesi sunuldu
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "2025 yılında 17 bin 28 dolar olmasını beklediğimiz kişi başına gelirin 2027 yılına gelindiğinde 20 bin dolar seviyesinin üzerine çıkması tahmin edilmektedir." dedi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi'ne ilişkin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda sunuşunu gerçekleştirdi.
Bu yılki bütçenin, kazanımları sürdürülebilir hale getiren, ekonomik kalkınmayı ve sosyal refahı önceleyen bir yapıya sahip olduğunu ifade eden Yılmaz, 2025 yılı bütçesinin yatırımı, istihdamı, üretimi ve ihracatı destekleyen bir anlayışla hazırlandığını söyledi.
Yılmaz, toplumun tüm kesimlerinin ihtiyaçlarını gözeten bu bütçenin, işçi, esnaf, emekli, genç ve yaşlı gibi grupların taleplerini dikkate alarak düzenlendiğini belirterek, 2025 yılı bütçesinin güçlenen beşeri sermaye ve daha etkin hale gelen iş gücü piyasasının bütçesi olduğunu anlattı.
"KİŞİ BAŞINA DÜŞEN MİLLİ GELİRİN 15 BİN DOLARI AŞMASINI BEKLİYORUZ"
Yılmaz, yılın ikinci yarısında deprem bölgesinde yürütülen yeniden yapılanma çalışmalarının ve küresel düzeyde para politikalarının gevşemesiyle birlikte ılımlı bir toparlanma öngörüldüğünü, dış talep koşullarının büyümeyi destekleyeceğinin tahmin edildiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Uygulanan dezenflasyonist politikaların etkisiyle büyüme kompozisyonunun Orta Vadeli Program'da (OVP) öngördüğümüz şekilde daha dengeli bir görünüm arz etmesi beklenmekte olup, 2024 yılı genelinde Türkiye ekonomisinin yüzde 3,5 oranında büyümesi beklenmektedir.
Küresel ekonomide Kovid-19 salgınıyla başlayan ve jeopolitik gerginliklerle art arda gelen zorlu ve çoklu sınamalara rağmen Türkiye’nin büyüme performansında gösterdiği güçlü görünümle kişi başına düşen milli gelir artışı devam etmiştir. 2023 yılı itibarıyla kişi başına düşen milli gelir 13 bin 243 dolar olarak gerçekleşmiştir. 2024 yılında kişi başına düşen milli gelirin 15 bin doları aşmasını bekliyoruz. OVP'deki tam rakamımız 15 bin 551 dolardır. 2025 yılında 17 bin 28 dolar olmasını beklediğimiz kişi başına gelirin ve 2027 yılına gelindiğinde 20 bin dolar seviyesinin üzerine çıkması tahmin edilmektedir. Türkiye ekonomisi güçlü büyüme performansıyla diğer ülke ekonomilerinden olumlu ayrışırken gelişmiş ülkelere yakınsama sürecini hızla sürdürmektedir. Ülkemizin kişi başına milli gelirinin AB ülkeleri ortalamasına yakınsama oranı 2002 yılında yüzde 38,3 iken 2023 yılında bu oran yüzde 73,9 olarak gerçekleşmiş, 2024 ve 2025 yıllarında sırasıyla yüzde 75,5 ve 77’ye ulaşması beklenmektedir."
Yılmaz, uzun dönemde toplam faktör verimliliğini artıracak tedbirlerin etkisiyle sürdürülebilir ekonomik büyüme ortamına ulaşılmasının hedeflendiğini bildirerek, "2025 yılında ekonomimizin üretim ve talep yönüyle dengeli görünümünü koruyarak, net ihracat ve sabit sermaye yatırımlarının ağırlığının arttığı, sürdürülebilir bir yapıyla yüzde 4 oranında büyüme kaydedilmesi beklenmektedir." diye konuştu.
Güçlü ekonomik faaliyetin istihdam üzerinde olumlu etkiler yarattığını, 2024 yılının Ağustos ayında istihdamın tarihi yüksek seviyelere ulaştığını aktaran Yılmaz, işsizlik oranının yüzde 8,5’e gerilediğini ve istihdam edilen kişi sayısının 78 bin artarak 32 milyon 776 bin kişiye ulaştığını kaydetti.
OVP tahminlerine göre, 2024 yılı genelinde istihdamdaki artışın 1 milyonu aşmasının beklendiğini, işsizlik oranının yüzde 9,3 olarak gerçekleşmesinin öngörüldüğünü, 2025 yılında dezenflasyon sürecinin etkisiyle işsizlik oranının yüzde 9,6 seviyesinde gerçekleşmesinin beklendiğini belirten Yılmaz, gelecek üç yıllık süreçte istihdamın yıllık ortalama 758 bin kişi artacağını ve iş gücüne katılım artışına rağmen işsizlik oranının 2027 yılında yüzde 8,8 seviyesine gerileyeceğini öngördüklerini söyledi.
"EĞİTİM BÜTÇEMİZİ 2025 YILINDA 2 TRİLYON 181 MİLYAR LİRAYA YÜKSELTTİK"
Yılmaz, 2025 yılı bütçesini toplumun tüm kesimlerini gözeten ve koruyan bir yaklaşımla hazırladıklarını belirterek, şunları kaydetti:
"Eğitim bütçemizi 2025 yılında 2 trilyon 181 milyar liraya yükselttik. Bu kapsamda, Milli Eğitim Bakanlığı bütçesi için 2025 yılında 1 trilyon 452 milyar lira kaynak ayırdık. Vatandaşlarımızın sağlık hizmetlerinden en iyi şekilde yararlanmalarını sağlamak amacıyla merkezi yönetim bütçesinden sağlık hizmetleri için 2025 yılında 1 trilyon 106 milyar lira kaynak ayırıyoruz. Sağlık Bakanlığı ve yükseköğretim kurumları ile Sosyal Güvenlik Kurumundan yapılacak sağlık harcamaları da dikkate alındığında sağlık alanına kamu kaynaklarından ayrılan toplam tutar 2 trilyon 435 milyar liraya ulaşmaktadır."
Sosyal devlet ilkesiyle Türkiye'nin sahip olduğu refahı toplumun tüm katmanlarına yaymaya kararlı olduklarını ifade eden Yılmaz, dünyanın en iyi işleyen, en kuşatıcı sosyal destek sistemine sahip ülkelerinden biri olduklarını, sosyal yardım bütçesini 2025 yılında 650,9 milyar liraya çıkardıklarını, bu tutarın bütçenin yüzde 4,4'üne denk geldiğini kaydetti.
Vatandaşların elektrik ve doğal gazı daha ucuza kullanabilmeleri için 2025 yılı bütçesinde 472 milyar lira kaynak öngördüklerini ifade eden Yılmaz, "2024 yılında elektrik ve doğal gazda mesken aboneleri için yaklaşık yüzde 60 oranında sübvansiyon uygulanmaktadır. Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından yayımlanan verilere göre 2024 yılının ilk 6 aylık döneminde Avrupa ülkeleri arasında hane halkına en ucuz elektrik ve doğal gaz sağlayan ülke Türkiye olmuştur." diye konuştu.
"TARIMA AYRILAN KAYNAĞI 705,6 MİLYAR LİRAYA YÜKSELTTİK"
Yılmaz, 2025 yılında bütçeden tarıma ayrılan kaynağı 705,6 milyar liraya yükselttiklerini; tarımsal destek programları için 135 milyar lira, yatırım ödenekleri için 166,3 milyar lira, tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, tarımsal KİT ve ihracat destekleri için 204,6 milyar lira kaynak ayırdıklarını söyledi.
Net Sıfır Emisyon Hedefi doğrultusunda kimseyi geride bırakmadan, afetlere dayanıklı ve iklim dirençli kentler inşa etme vizyonuyla yeşil dönüşümü gerçekleştirme çalışmalarına kararlı bir şekilde devam ettiklerini dile getiren Yılmaz, küresel bir problem olan iklim değişikliğine karşı atılması gereken tüm adımların azim ve kararlılıkla atıldığını belirtti.
Cevdet Yılmaz, demir yolu hat uzunluğunun 2 bin 251 kilometresi hızlı hat olmak üzere toplam 13 bin 919 kilometreye yükseltildiğini; bölünmüş yol ağının 29 bin 520 kilometreye ulaştığını, kargo uçaklarının toplam yük kapasitesinin 2 bin 681 ton olarak gerçekleştiğini söyledi.
Savunma sanayii ekosisteminin dışa bağımlılığını asgari seviyeye indirecek şekilde güçlendirmek gayesiyle hareket ettiklerini vurgulayan Yılmaz, "Savunma ve güvenlik birimleri için Savunma Sanayii Destekleme Fonu'na ayrılan kaynak da dahil edildiğinde 2025 yılında 1,608 milyar lira ödenek öngörülmekte olup söz konusu tutar merkezi yönetim bütçe büyüklüğünün yüzde 10,9'una karşılık gelmektedir." dedi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, 6 Şubat depremlerinin afetlere karşı dirençli toplumların oluşturulması ve olası zararların önlenmesi için alınması gereken afet risk azaltma tedbirlerinin önemini bir kez daha gösterdiğini; afet risklerinin azaltılması, afet anında etkin müdahaleyle kayıp ve zararlarının en aza indirilmesiyle afet sonrasında iyileştirme çalışmalarını bütüncül şekilde yürütmeyi amaçladıklarını vurguladı.
Mahalli idareler için ayırdıkları kaynağı arttırmaya devam ettiklerini kaydeden Yılmaz, sözlerini, "Büyükşehir ve diğer belediyelerimizle il özel idarelerimize ayrılan toplam kaynağı 1 trilyon 345 milyar liraya çıkarıyoruz. 2002'de bu kaynağın bütçe içerisindeki payı yüzde 4 iken bu oranı 2025 yılında yüzde 9,1'e yükseltiyoruz." diye tamamladı. AA
Comments